Actividade de investigación Tema 3:

 APARICIÓN DO BIPEDISMO:

Consideramos o bipedismo como a capacidade que teñen algúns seres vivos de adoptar unha posición ergueita liberando as extremidades inferiores permitíndonos liberar as extremidades superiores:

ONDE XORDE O BIPEDISMO?

Este bipedismo é un trazo distintivo que permite asignar os fósiles á liñaxe dos homininos, e recentemente apareceron novas probas sobre a súa orixe xa que as peguntas sobre como os nosos antecesores comezaron a camiñar nas dúas extremidades inferiores sigue sendo un misterio. A primeira teoría que temos é que os nosos antepasados residían na sábana Áfricana que posuía altas herbas que facían que os antigos homininos non puidesen ver a distancia e protexerse dos depredadores, así é como algúns comezaron a erguerse adoptando esta postura en dous pés.

BIPEDISMO E ENCEFALIZACIÓN:

Investigadores estadounidenses e suízos analizaron, a través das imaxes obtidas por escáner, os restos incompletos do cranio (mandíbula, dentes, e cara), pero nos que se aprecia as estruturas do  endocráneo do neno de  Taung, un  Australopithecus  africanus descuberto en Sudáfrica en 1924, que viviu fai 2,5 millóns de anos e que morreu aos tres ou catro anos de idade.

 

Os resultados, publicados en  Proceedings  of  the  National  Academy  of  Science ( PNAS), demostran que os ósos do cranio só fusionáronse de forma parcial, o que suxire que xa nese momento as limitacións da  pelvis, máis estreita como consecuencia do  bipedismo, influíron na evolución e desenvolvemento do cerebro.

Dean  Falk, autor principal e investigador na Universidade do Estado de Florida (EE  UU), e o seu equipo indican que a ausencia ou atraso na fusión das suturas craniais (tecidos  fibrosos e elásticos que manteñen os ósos unidos) e as  fontanelas puideron presentar unha vantaxe adaptativa, así como facilitar o parto a través dunha canle que se volveu máis estreito.

Ademais, o estudo apunta que os novos retos  obstétricos provocados ao pasar ao  bipedismo puideron permitir a expansión da cortiza  prefrontal, crucial para as capacidades cognitivas e para o desenvolvemento posterior do cerebro dos humanos.

PRIMEIRA FÓSIL BÍPEDA: "LUCY"

Como sabemos o que caracteriza a o proceso de hominización é a encefalización, é dicir o desenvolvemento da capacidade craneal que nos caracteriza a nos os seres humanos debido a que o noso cerebro está máis desenvolvido que o de resto de animais e nos permite o uso da razón mentres que os animais so se guían polo inticto, e o bipedismo así que ten sentido que estes novos estudos nos ensinen que ambos están relacionados.

Practicamente contamos cun único exemplar case completo do que extraemos gran información sobre estes aspectos  fisionómicos. É a famosa Lucy, un  Homo  Australopitecus duns 4 millóns de anos. Lucy parece que tiña unha estrutura ósea adaptada ao  bipedismo.

VENTAXAS DO BIPEDISMO:

Mans libres: ao non necesitar dúas extremidades para desprazarse, pódense utilizar para transportar alimentos e as crías. Pódense alcanzar froitos das árbores sen subirse a eles e máis adiante, permitirá a manipulación de utensilios, a caza e as manifestacións culturais.

Menos calor: o feito de non ofrecer toda a superficie das costas ao sol, e ao separar o corpo do chan quente, permite soportar mellor as altas temperaturas e sobrevivir con menos auga.

Máis enerxía: andar sobre dúas patas consome menos enerxía que facelo a catro. Unido á vantaxe anterior, permite percorrer distancias máis longas con menos alimento, algo importante nunha contorna no que constantemente hai que fuxir ou buscar comida. Temos unha gran resistencia para andar ou correr moitos quilómetros en comparación cos  cuadrúpedos.

Mellor campo visual: ao ter os ollos nunha posición máis elevada, poden detectarse antes posibles depredadores por encima dos arbustos ou escorrentalos con pedras en caso de necesidade. Tamén é máis fácil divisar fontes de alimento.

Aparencia  intimidatoria: a postura ergueita aumenta aparentemente o tamaño corporal e pode evitar enfrontamentos con certos depredadores.

Mellor comunicación: a inserción do cranio coa columna, deixa suficiente espazo para que as cordas vocais permitan, co paso do tempo, a aparición da linguaxe articulada. Aínda que o resto de simios actuais tivesen a mesma capacidade cerebral para falar que nós, morfoloxicamente élles imposible pola estrutura do seu aparello  fonador.

DESVENTAXAS DO BIPEDISMO:

Menor velocidade: en distancias curtas, correr a dúas patas é máis lento que a catro, en caso dun ataque inesperado por un depredador, diminúen as probabilidades de escapar.

Dor de costas: as tensións ás que está sometida a columna e pernas ao longo da vida debido á postura ergueita é a causa máis probable das dores de costas, xeonllo, cadeira e pés que padece unha gran parte da poboación mundial.

Perigo no parto: o estreitamento da canle de parto debido á estrutura da nosa  pelvis, unido ao gran tamaño do cranio das crías, provoca máis dor e complicacións nos partos humanos en comparación con outros mamíferos  cuadrúpedos.